Nibiru, Nebiru, Neberu (akad. nēberu; asyr. nēburu) – słowo z języka akadyjskiego, najczęściej występujące w babilońskich tekstach literackich i historycznych, zwykle w kontekstach związanych z przekraczaniem/pokonywaniem rzek. Pojawia się ono również, choċ rzadziej, w babilońskich tekstach mitologicznych i astronomicznych, tym razem jako nazwa poświęconego bogu Mardukowi ciała niebieskiego.
Nibiru w książkach Zecharii Sitchina[]
Planeta Nibiru pojawia się w pseudonaukowych książkach pisarza Zecharii Sitchina (po raz pierwszy w wydanej w 1974 r. książce „Twelfth Planet”, tytuł polski „Dwunasta Planeta”). Na podstawie własnej interpretacji mezopotamskich źródeł pisanych i ikonograficznych autor ten wysunął hipotezę o istnieniu w Układzie Słonecznym nieznanej astronomom planety (zwanej przez niego Nibiru), która – po szerokiej orbicie w kształcie elipsy – obiegać ma Słońce w ciągu 3600 lat. Planetę tę zamieszkiwać ma zaawansowana technologicznie rasa istot (zwanych przez niego Anunnakami), które w odległej przeszłości odwiedzać miały Ziemię wpływając na rozwój cywilizacyjny ludzkości.
Teza ta zdobyła popularność wśród miłośników paleoastronautyki i ufologii, ale nie jest traktowana poważnie w środowiskach naukowych. Na swej stronie internetowej Michael S. Heiser wylicza najważniejsze sprzeczności pomiędzy twierdzeniami Sitchina a wiedzą mieszkańców Mezopotamii o planecie nēberu:
- według Sitchina mieszkańcy starożytnej Mezopotamii posiadali wiedzę o
wszystkich planetach Układu Słonecznego – analiza tekstów klinowych wskazuje, iż znali oni jedynie pięć planet (Merkurego, Wenus, Marsa, Jowisza i Saturna); za planety uważane też były Słońce i Księżyc;
- według Sitchina w Układzie Słonecznym istnieje nieznana astronomom
planeta o nazwie Nibiru – analiza tekstów wskazuje na identyfikację planety nēberu z planetą Jowisz;
- według Sitchina planeta ta obiegać ma Słońce co 3600 lat – analiza tekstów wskazuje, że możliwe były coroczne obserwacje planety nēberu;
- według Sitchina planetę Nibiru zamieszkiwać ma rasa istot zwanych Anunnakami – żaden ze znanych tekstów klinowych nie wiąże planety nēberu z bóstwami Anunnaki; żaden z tekstów nie wspomina o tym, jakoby planeta ta miała być zamieszkana.
Wzmianka o Nibiru pojawia się w serii książek włoskiego pisarza Pierdomenico Baccalario „Century”.